شير
شير (نام علمي: Panthera leo) پستانداري گوشتخوار از سردهٔ پلنگمانندهاي خانوادهٔ گربهسانان است. با بدني بزرگ كه وزنش در ميان نرها گاه به ٢۵٠ كيلوگرم ميرسد؛ اين جانور نيرومند دومين عضو بزرگجثهٔ سردهٔ خود پس از ببر است. شير به خاطر بدن بزرگ و هيبت و چالاكيش در هنگام شكار لقب «سلطان جنگل» را به خود گرفته؛ اگرچه بيشتر در مناطق ساوانايي آفريقا زندگي ميكند و تنها تعداد كمي از آن در جنگل گير در هندوستان يافت ميشوند. آنها طعمههاي گوناگوني را بهعنوان خوراك اختيار ميكنند كه شامل بيشتر جفتسمان بومي آفريقا و بهندرت جانداران بزرگي چون فيل و زرافه ميشوند.
با آنكه در گذشته شيرها در آفريقا، خاورميانه، و جنوب آسيا (از جمله ايران) به فراواني يافت ميشدند، امروزه تعداد محدودي از آنها در آفريقا و آسيا باقي ماندهاند كه جمعيتشان به سوي كمتر شدن پيش ميرود. در حال حاضر اتحاديه بينالمللي حفاظت از محيط زيست وضعيت بقاي گونهٔ شير را در حالت آسيبپذير طبقهبندي كردهاست.[۱]
شيرها ساختار اجتماعي مشخصي دارند كه بر پايهٔ تشكيل گروهي به سرپرستي يك تا سه نر و تعدادي ماده به همراه تولههايشان است. آنها به صورت گروهي به شكار ميروند و شكاركردن بيشتر بر دوش شيرهاي ماده است. با آنكه شيرهاي نر شكار نميكنند اما وظيفهٔ محافظت از گروه و قلمرو آن را بر دوش دارند؛ ناحيهاي كه ميتواند تا ۲۶۰ كيلومتر مربع را پوشش دهد.
به اين جانور با ابهت از ديرباز تا كنون در فرهنگ و ادبيات ملل گوناگون جهان توجه شده است. نگارههاي غار در لاسكو فرانسه نخستين نقاشيهاي يافت شده ازشير در جهانند كه مربوط به ۱۷٬۰۰۰ سال پيش هستند. به عنوان نمادي از پادشاهي و قدرت در طبيعت، تصوير شير از ديرباز در فرهنگ ايراني نمايندهٔ شاهنشاهي بوده و اشاره به آن در طول تاريخ از سنگنگارههاي تخت جمشيد تا پرچم ايران و خاندان شاهنشاهي پهلوي ديده ميشود.
برچسب: ،