واكنش شيميايي
واكنش شيميايي (به انگليسي: Chemical reaction) فرايندي است كه در آن ساختار ذرههاي تشكيل دهندهٔ مواد اوليه دچار تغيير ميشود؛ يعني طي آن يك يا چند ماده شيميايي به يك يا چند ماده شيميايي ديگر تبديل ميشود.
تغييراتي كه در واكنشي بر روي مواد واكنشدهنده صورت ميگيرد، بطور كلي به دو نوع تغييرات فيزيكي و شيميايي تقسيم ميشوند.
تغييرات فيزيكي
در تغييرات فيزيكي فقط حالت فيزيكي ماده تغيير مييابد نه ساختار ذرههاي تشكيل دهنده ماده؛ بنابراين تغييرات همهٔ حالات ماده مانند ذوب، انجماد، تبخير، ميعان، تصعيد و چگالش و همچنين انحلال نمكها و بازها در آب، تغيير فيزيكي هستند.
تغييرات شيميايي
در تغييرات شيميايي اتصال اتمها به يكديگر و آرايش الكتروني آنها در واكنشدهندهها تغيير مييابد. البته در يك واكنش شيميايي، اتمها نه بهوجود ميآيند و نه از بين ميروند و تنها تركيب، تجزيه يا بازآرايي ميشوند. واكنش شيميايي بيان يك تغيير شيميايي است كه ممكن است با آزاد كردن انرژي به صورت گرما، نور يا صوت همراه باشند و توليد گاز، تشكيل رسوب يا تغيير رنگ در پي داشته باشند.
مواردي وجود دارد كه هر دو تغيير فيزيكي و شيميايي بر روي يك پديده، بطور متوالي اتفاق ميافتند. براي نمونه، با حرارت دادن تكهاي قند در لوله آزمايش، ابتدا قند ذوب ميشود كه يك پديدهٔ فيزيكي است. سپس به رنگ قهوهاي در ميآيد كه نشاندهندهٔ شروع تبديل قند به كربن و يك پديدهٔ شيميايي است. در ادامه مقداري بخار آب به بالاي لوله ميرسد كه نشانهٔ تجزيهٔ قند و ادامهٔ پديدهٔ شيميايي پيشين است. سپس قطرههاي آب روي ديوارهٔ لولهٔ آزمايش پديدار ميشود كه نشاندهندهٔ ميعان بخار آب آزاد شده و يك پديدهٔ فيزيكي است. در پايان، در لوله مادهاي سياه رنگ، بيمزه و نامحلول در آب (برخلاف قند اوليه) باقي ميماند كه اين ماده ذغال است و با توجه به تغيير رنگ، مزه و قابليت حلاليت آن در آب نشاندهندهٔ وقوع يك پديدهٔ شيميايي است.
برچسب: ،